2023, Türkiye ve Rusya arasında diplomatik ilişkilerin tesis edilişinin 105. yılı olarak kayda geçti. İki ülke, uzun yıllara dayanan tarihsel bağları ve karşılıklı çıkarlarıyla dünya sahnesinde dikkat çekici bir yapısal ilişki normu geliştirmiştir. Bu yazıda, Rusya-Türkiye ilişkilerinin tarihsel arka planı, mevcut durumu ve geleceğe dair ufukları ele alınacaktır.
Rusya ve Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler, 1918 yılında, Rusya'nın Bolşevik İhtilali sonrası yeni bir siyasi düzene geçişiyle başlamıştır. Bu dönemde iki ülke de birbirleriyle siyasi ve ticari alanlarda iş birliğine gitme niyetinde bulundular. 20. yüzyıl boyunca birçok zorlayıcı döneme tanıklık eden bu ilişkiler, Soğuk Savaş ile birlikte daha karmaşık bir hale geldi. Ancak 1990’ların başından itibaren her iki ülkenin de ekonomik ve siyasi açıdan yeniden yapılanma çabaları, ilişkileri yeniden pekiştirdi.
2000’lerin başında, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile olan ilişkileri ve Rusya’nın uluslararası arenada yeniden güçlenmesi, iki tarafın stratejik ortaklık alanlarını genişletmelerine olanak sağladı. Özellikle enerji alanında atılan adımlar, iki ülke arasındaki bağları güçlendiren en önemli faktörlerden biri oldu. Türk Akımı gibi projeler, ülkelerin enerji güvenliğini artırmasına yardımcı oldu ve iş birliğini pekiştirdi.
Son yıllarda, Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkiler, birçok uluslararası kriz ve bölgesel sorunlar karşısında bir denge örneği sergilemiştir. Suriye’deki iç savaş, iki ülkenin nasıl bir araya gelebildiğini ve farklı bakış açılarını nasıl bir dengede tutabildiğini gösterir bir örnektir. Her iki ülke, tarafların çıkarlarını dikkate alarak, çatışma ve iş birliğini aynı platformda yürütme kabiliyetine sahip olduğunu kanıtladı.
Diplomatik ilişkilere yönelik bu dengeli yaklaşım, sadece bölgesel dinamiklerde değil, global düzeyde de önemli bir etki yaratmaktadır. Türkiye’nin NATO üyeliği ve Rusya’nın bağımsız bir güç olarak uluslararası arenada var olması, her iki ülkenin farklı stratejiler geliştirmesine neden olmuştur. Bu bağlamda, karşılıklı saygı ve çıkarlar doğrultusunda yürütülen diplomasi, iki ülke arasındaki ilişkileri daha da derinleştirmektedir.
Bununla birlikte, ticaret ve yatırımlar da Rusya ve Türkiye ilişkilerinde önemli bir yere sahiptir. Son veriler, ikili ticaret hacminin 2022 yılında önemli bir artış gösterdiğini ortaya koyuyor. Özellikle tarım, inşaat ve enerji sektörlerinde iki ülke arasında hızla büyüyen bir iş birliği gözlemlenmektedir. Her iki ülkenin iş dünyası, karşılıklı olarak daha güçlenmiş bir ekonomik ilişki için ortak projelere yönelmektedir.
Gelecekte, Rusya ve Türkiye, diplomatik ilişkilerinin 105. yılına yakışır bir şekilde, iş birliğini daha da ileriye taşıyacak adımlar atabilir. Enerji, savunma ve teknoloji alanlarında gerçekleştirilecek iş birlikleri, iki ülkenin uluslararası alandaki pozisyonunu daha da güçlendirebilir. Sürdürülebilir ve dengeli bir iş birliği için diplomatların, iş insanlarının ve halkların katkıları oldukça kıymetli olacaktır.
Sonuç olarak, Rusya ve Türkiye’nin 105 yıllık diplomatik ilişkileri, zengin bir tarihsel mirasın yanında karşılıklı iş birliği ve dengeli bir ilişki örneği sunmaktadır. Gelecekte atılacak adımlar, bu ilişkinin derinleşmesi ve güçlenmesine katkıda bulunabilecektir; zira her iki ülkenin de istikrarı ve kalkınması, bu tür ilişkilerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesine bağlıdır. Tarih boyunca birçok zorluğun üstesinden gelen Rusya ve Türkiye, yeni yüzyılda da iş birliğini artırma kararlılığı içindedir.
